Evangelische gemeente leek bijna eigenaar van kerkgebouw, toen zette landelijke vereniging Vrijzinnigen streep door deal
Dit artikel stond ook in het ND

De verkoop van het Witte kerkje in Baarn aan de evangelische gemeente Alive Ministries leek bijna rond, maar de landelijke vereniging van de vrijzinnige kerk blokkeerde op het laatste moment de deal.
Het Witte kerkje telde op zondag nog maar enkele vrijzinnige gelovigen. Die staken op een goed moment de koppen bij elkaar: zo kon het niet langer. Iedereen was op leeftijd en het kerkgebouw vergde veel onderhoud. Dus werd het godshuis te koop gezet. De kerk zou niet naar de hoogste bieder gaan: de invulling van de kerk speelde de hoofdrol.
Volkert Muijs, samen met zijn vrouw Karoline oprichter van Alive Ministries, zocht op dat moment een nieuw pand. ‘We kregen de indruk dat God wilde dat we ons in Baarn zouden vestigen, en hielden daarom diensten bij speeltuin Oosterkwartier.’ Het echtpaar Muijs hoorde van het Witte kerkje en raakte geïnteresseerd.
Toen hun ter ore kwam dat niet alleen de prijs een rol zou spelen bij de onderhandeling, hapten ze toe. ‘We zijn een kleine gemeente en dit gebouw leek goed te matchen. We hielden op een middag een presentatie over wat we wilden doen in het gebouw: zondags een dienst, maandag healing room en dinsdag een jeugddienst. Omdat we het gebouw doordeweeks niet leeg wilden laten, stelden we voor om culturele activiteiten de rest van de week door te laten gaan. Dat sprak het lokale bestuur van de kerk erg aan.’ De evangelische gemeente deed daarop een bod dat na een tegenbod van 105.000 euro uiteindelijk werd aanvaard.
Blokkade
Maar toen de plaatselijke kerk het bod accepteerde, stuitte de deal op weerstand van de landelijke vereniging van de vrijzinnige kerk. Muijs: ‘Ze vonden het geboden bedrag te laag en blokkeerden de verkoop. We waren aanvankelijk verbaasd. De prijs zou geen centrale rol spelen: het ging meer om de invulling van het gebouw en wat we ermee konden doen.’
Hoewel Alive Ministries een poging deed om via e-mail contact op te nemen met de landelijke vereniging, bleef een reactie uit. De landelijke tak besloot een nieuwe makelaar in te schakelen en het Witte kerkje opnieuw te koop aan te bieden – dit keer voor een vraagprijs van 329.000 euro.
Werd het geloof van Volkert Muijs niet op de proef gesteld? ‘Jawel,’ antwoordt de voorganger. ‘Maar tijdens het gebed ontvingen we de boodschap dat God een deur voor ons had geopend. Dat gaf ons het gevoel dat het toch nog niet helemaal voorbij was.’
Een onverwachte wending
Na de misgelopen deal leek het einde verhaal voor de plannen van Alive Ministries, maar de situatie kreeg een onverwachte wending. De nieuwe makelaar belde Muijs op. ‘“Ik houd de deur naar jullie open,” zei hij. Terwijl hij niets wist van de tekst die wij op het hart gekregen hadden. Het nieuwe bedrag bleek onhaalbaar voor ons.’sZondags hebben we zo’n veertig bezoekers en dan is zo’n bedrag te hoog.’
Navraag bij makelaar Reliplan leert dat zich meerdere investeerders hebben gemeld, maar concrete namen of toezeggingen blijven vooralsnog uit. Toch spreekt makelaar Arjan van de Ruit over ‘meerdere investeerders’ en ‘kleinere partijen die staan te trappelen’. Wie deze partijen precies zijn blijft onduidelijk. Volgens de makelaar heeft een partij de vraagprijs al geboden, maar moet er nog overleg plaatsvinden over onderhoud op de lange termijn. Van de Ruit schetst een constructie waarbij een investeerder het gebouw koopt en vervolgens aan kleine partijen verhuurt, wat een win-win situatie zou opleveren. Alive Ministries krijgt de ruimte die ze nodig hebben, de investeerder kan het gebouw rendabel maken, de plaatselijke vrijzinnige gemeenschap ziet dat hun kerkgebouw behouden blijft voor toekomstig gebruik en de landelijke Vrijzinnigen ontvangen een hoger bedrag waardoor ze andere kerken kunnen onderhouden. De deal is echter nog niet gemaakt, benadrukt Van de Ruit: ‘Binnenkort ga ik om tafel met de mogelijke investeerders om het plan rond te maken.’
Opvallend genoeg heeft Reliplan momenteel ook een ander kerkgebouw, in Woldendorp, in de verkoop staan. In september meldde de makelaar dat daar eveneens veel belangstelling voor zou zijn, maar maanden later is de deal nog niet rond. Dit roept de vraag op hoe concreet de interesse van de investeerders voor het Witte kerkje werkelijk is. Volgens makelaar Van de Ruit is er in Woldendorp echter sprake van overmacht door ziekte.
De toekomst van het Witte kerkje
Door de tussenkomst van investeerders lijkt Alive Ministries straks huurder te worden in plaats van eigenaar. De vraag is welke zeggenschap ze dan nog hebben over het gebouw en hoe lang. Volgens makelaar Arjan van de Ruit hoeven ze zich daar geen zorgen om te maken. ‘De investeerder gaat akkoord met een kettingbeding (juridisch bindende afspraak, red.), waardoor het pand ook in de toekomst gebruikt moet blijven worden voor bijeenkomsten.’ Voorganger Volkert Muijs is blij. ‘Het is een mooie uitkomst voor iedereen,’ zegt Muijs. ‘We geloven dat God de deur heeft geopend voor ons om hier te komen. Bovendien lijkt er veel achterstallig onderhoud aan het gebouw te zijn, waar wij nu geen zorgen om hoeven te hebben.’
De landelijke vereniging van de vrijzinnige kerk is drie keer benaderd voor een reactie, maar heeft ervoor gekozen niet te reageren.
Waardeer dit artikel!
Jouw steun maakt onafhankelijke journalistiek mogelijk! Dit artikel las je gratis, maar het schrijven kostte tijd en onderzoek. Wil je bijdragen aan diepgaande journalistiek? Met een kleine donatie – bijvoorbeeld €2,50 – help je mij om dit werk voort te zetten.
Elke bijdrage, groot of klein, maakt een verschil. Dank je wel!
